Maska – ucieczka przed tożsamością

Człowiek nieustannie przybiera różne maski, grając jak w teatrze. Z czasem idzie mu tak dobrze, że… zapomina kim jest.

Żyjemy w czasach, w których ludzie boją się być sobą. Jeden błędny ruch grozi wykluczeniem z grona znajomych, wyrzuceniem z pracy, czy wyśmianiem. Tymczasem wystarczy wyprzeć się samego siebie, zacząć być kimś innym, by zachować swoją bezpieczną sferę komfortu. Nieważne jaki będzie koszt, czy będę oszukiwał, czy poniżał ludzi, i czy wyprę się własnego sumienia. Tak bardzo się zatracę we własnej grze, że pewnego dnia nie będę wiedział, które „ja” jest prawdziwe.

Maska – mechanizm obronny

Najczęściej ludzie zakładają dwa rodzaje masek, określane jako: „tancerz” i „bidula”. Ich historia sięga dzieciństwa, gdzie dany człowiek był zaniedbywany przez rodziców i przez to ma pewne braki. Po pierwsze, osoba w masce ,,tancerza”. „Tańczy” ona przed ludźmi, pokazując im jak bardzo jest szczęśliwa, pełna optymizmu i energii, zawsze radosna, krzyczy: „Patrzcie na mnie, nie mam żadnych problemów.” W rzeczywistości kryje się pod tym dobrze maskowane… cierpienie.

W grupie masek „tancerza” odnajdziemy „siłaczkę”, która bierze na siebie nadmiar obowiązków, zaniedbując własne potrzeby, ale zyskując uznanie w oczach ludzi i „przyjaciół”, którzy  chętnie ją wykorzystują. Kolejni są „pomagacze ”, niosący pomoc nawet w sytuacjach, gdy nie jest potrzebna, zadowalając za wszelką cenę innych. Następna jest „dusza towarzystwa”, którą chętnie zapraszają na imprezy, a ona zapewnia gościom dobry nastrój. Nie może również zabraknąć ,,kokietki”, która uwodząc, przekonuje samą siebie o swojej atrakcyjności, w którą ciężko jej uwierzyć.

Maska „biduli” to przeciwieństwo „tancerza”. Tutaj osoba wręcz krzyczy: „Spójrzcie, jakie mam okropne życie”. Użala się nad sobą i opowiada, jacy „oni” są podli, bo ją skrzywdzili. Tym sposobem przekonuje siebie, że inni są źli, a ona jest w porządku. Dzięki temu okażą jej zainteresowanie i pocieszą. Tutaj również wyróżniamy kilka odmian masek. Po pierwsze „sierotka”, która stawia siebie w roli ofiary cudzej podłości. Nieraz teatralnie demonstruje jak bardzo jest biedna. Drugi w kolejce jest „narzekacz”, który wytyka innym błędy, złośliwie ich krytykuje albo przyjmuje cierpiętniczy wyraz twarzy, by pokazać innym, że to oni przyczynili się do jego nieszczęścia. Została jeszcze „księżniczka” i „książę”, wysyłający niejasne w odbiorze komunikaty. Z jednej strony domagają się zainteresowania, ale z drugiej nie.

Dlaczego noszę maskę?

Zakładanie masek to coś, czego uczymy się już w dzieciństwie. Żyliśmy w trudnej rzeczywistości, a to był jedyny sposób, by przetrwać. Nie czuliśmy się akceptowani przez bliskich, więc zaczęliśmy udawać kogoś innego. Noszenie masek wynika zatem z doświadczeń jakie mamy w relacjach z innymi ludźmi. Gdy spotykamy innych w głowie rodzi się strach: „Nikt nie pokocha cię takiego jaki jesteś”, z którym nie mamy odwagi się zmierzyć. Boimy się krytyki, odrzucenia i braku akceptacji.

Każdy z nas ma wiele twarzy. Inaczej zachowujemy się w towarzystwie przyjaciół, rodziny, przełożonych, obcych… Może jest też twarz, którą tylko my znamy i taka, której nie znamy, ponieważ ją wypieramy z powodu wstydu. Jest to ta część nas, której nie jesteśmy w stanie zaakceptować, wyparta jeszcze w okresie dzieciństwa i zepchnięta do nieświadomości.

Istnieją ludzie, którzy ciągle zmieniają maski i odgrywają zupełnie inne role. Są tym zmęczeni. Myślą, że oszukują innych, ale w rzeczywistości robią to samo sobie, w jeszcze większym stopniu. Tkwią w tym wszystkim nieszczęśliwi, wiedząc kim chcą być, ale nie wiedząc, kim są teraz. Czasem potrzebna jest psychoterapia, by wydobyć kogoś spod maski.

Zrzucenie maski

Kontakt z ludźmi stale noszącymi maski jest bardzo trudny. Nie da się pogłębić relacji, gdy nie wiemy jaki ktoś jest. Jeżeli często trafiamy na ludzi, którymi później jesteśmy rozczarowani powinniśmy sobie zadać pytanie: ,,Dlaczego wybieram takie osoby”?

Ściągniemy maskę w momencie, gdy zaakceptujemy siebie, z wadami i zaletami. Gdy uwierzymy w to, że jesteśmy wartościowi. Wtedy zaczniemy żyć w zgodzie ze sobą. Pozwolimy zobaczyć innym swoją prawdziwą twarz. Będziemy się otaczać tymi ludźmi, którzy nas akceptują, a nie tymi, którym podoba się nasza maska. Zaczniemy tworzyć głębokie relacje.